English:

Upon completion of this chapter, you will be able to:

Prepare an entity’s statement of financial position and statement of profit or loss and other comprehensive income in accordance with the structure and content prescribed within IFRS Accounting Standards.

Prepare and explain the contents and purpose of the statement of changes in equity.

Chapter 1

One of the PER performance objectives (PO7) is to prepare external financial reports. You take part in preparing and reviewing financial statements – and all accompanying information – and you do it in accordance with legal and regulatory requirements. Working through this chapter should help you understand how to demonstrate that objective.

This chapter provides a recap from Financial Accounting, reminding you of the format and content of financial statements, and the technique required to prepare them from a trial balance.

Azərbaycan dilində:

Bu fəsli tamamladıqdan sonra siz:

IFRS Mühasibat Standartlarında müəyyən edilmiş struktur və məzmun əsasında müəssisənin maliyyə vəziyyəti hesabatını və mənfəət-zərər hesabatını və digər qapsamlı gəlir hesabatını tərtib edə biləcəksiniz.

Kapital dəyişiklikləri hesabatının məzmununu və məqsədini tərtib edib izah edə biləcəksiniz.

Fəsil 1

PER performans məqsədlərindən biri (PO7) xarici maliyyə hesabatlarının tərtib edilməsidir. Siz maliyyə hesabatlarının və bütün əlavə məlumatların hazırlanması və nəzərdən keçirilməsində iştirak edirsiniz – və bunu qanuni və tənzimləyici tələblərə uyğun şəkildə edirsiniz. Bu fəsildən keçmək, bu məqsədi necə nümayiş etdirməyi başa düşməyinizə kömək edəcək.

Bu fəsil, Maliyyə Mühasibatından xatırlatma kimi, maliyyə hesabatlarının formatı və məzmunu, həmçinin onları balans sınağından hazırlamaq üçün tələb olunan texnika haqqında məlumat verir.

Bu şəkildə şirkətlərin maliyyə hesabatlarının strukturu təsvir edilir. Gəlin həm İngilis, həm də Azərbaycan dilində izah edək:

English:

The diagram represents the structure of company financial statements, outlining key components:

Company Financial Statements – The overall financial reports of a company.

Statement of Financial Position – Also known as the balance sheet, it shows a company's financial condition at a specific time.

Statement of Changes in Equity – This reflects changes in ownership equity over a period.

Statement of Profit or Loss / Statement of Profit or Loss and Other Comprehensive Income – Shows the company's revenues, expenses, and net profit/loss.

Additionally, a separate category for Not-for-Profit/Public Sector Entities is indicated, highlighting differences in financial reporting for these organizations.

Azərbaycan dilində izah:

Bu diaqram şirkətlərin maliyyə hesabatlarının quruluşunu təsvir edir və əsas komponentləri göstərir:

Şirkətin Maliyyə Hesabatları – Şirkətin ümumi maliyyə hesabatlarını əhatə edir.

Maliyyə Vəziyyəti Hesabatı – Balans hesabatı kimi tanınır və müəyyən bir tarixə olan maliyyə vəziyyətini əks etdirir.

Kapitalda Dəyişikliklər Hesabatı – Müəyyən dövr ərzində kapitalda baş verən dəyişiklikləri göstərir.

Mənfəət və Zərər Hesabatı / Mənfəət və Zərər və Digər Genişləndirilmiş Gəlir Hesabatı – Şirkətin gəlir və xərclərini, həmçinin xalis mənfəət və ya zərərini əks etdirir.

Bundan əlavə, Qeyri-kommersiya / Dövlət Sektoru Subyektləri üçün ayrıca bir kateqoriya göstərilib ki, bu da onların maliyyə hesabatlarının fərqli tərtib olunduğunu vurğulayır

English:

Preparation of single entity financial statements could be examined as one of the constructed response questions in section C of the FR examination. This chapter will look at the techniques and principles behind the construction of this. It is important to note that Chapters 2 to 15 contain information on specific accounting standards, any of which could be included within the construction of single entity financial statements. Once you have worked through these chapters, Chapter 23 provides practice for single entity financial statements with those standards incorporated into them. 

Azərbaycan dilində izah:

Ayrı-ayrı müəssisələrin maliyyə hesabatlarının hazırlanması, FR imtahanının C bölməsində konstruktiv cavab tələb edən suallardan biri kimi yoxlanıla bilər. Bu fəsil, belə hesabatların tərtib edilməsi üçün istifadə olunan prinsipləri və metodları nəzərdən keçirəcək.

Qeyd etmək vacibdir ki, 2-ci fəsildən 15-ci fəsilə qədər olan hissələrdə konkret mühasibat uçotu standartları haqqında məlumat verilir və bu standartlardan hər hansı biri ayrıca müəssisə maliyyə hesabatlarının tərtibində istifadə edilə bilər. Bu fəsilləri öyrəndikdən sonra, 23-cü fəsildə həmin standartların tətbiq olunduğu ayrıca müəssisə maliyyə hesabatları üzrə praktiki məşqlər təqdim edilir.

English:

1. Preparation of Financial Statements for Companies

IAS 1 Presentation of Financial Statements

IAS 1 Presentation of Financial Statements states that a complete set of financial statements comprises:

A statement of financial position

Either:

– A statement of profit or loss and other comprehensive income, or

– A statement of profit or loss plus a statement showing other comprehensive income

A statement of changes in equity

A statement of cash flows

Accounting policies and explanatory notes.

IAS 1 (revised) does not require the above titles to be used by companies. It is likely in practice that many companies will continue to use the previous terms of balance sheet rather than statement of financial position, income statement instead of statement of profit or loss, and cash flow statement rather than statement of cash flows.

Azərbaycan dilində:

1. Şirkətlər üçün Maliyyə Hesabatlarının Hazırlanması

IAS 1 Maliyyə Hesabatlarının Təqdim Edilməsi

IAS 1 Maliyyə Hesabatlarının Təqdim Edilməsi standartına görə, tam maliyyə hesabatları aşağıdakılardan ibarətdir:

Maliyyə vəziyyəti hesabatı

Ya:

– Mənfəət-zərər və digər qapsamlı gəlir hesabatı, ya da

– Mənfəət-zərər hesabatı üstəgəl digər qapsamlı gəliri göstərən hesabat

Kapital dəyişiklikləri hesabatı

Pul vəsaitlərinin hərəkəti hesabatı

Mühasibat siyasətləri və izahat qeydləri.

IAS 1 (yenidən nəzərdən keçirilmiş) şirkətlərin yuxarıda göstərilən başlıqlardan istifadə etməsini tələb etmir. Təcrübədə bir çox şirkətin əvvəlki terminlərdən istifadə etməsi gözlənilir: balans hesabatı (balance sheet) əvəzinə maliyyə vəziyyəti hesabatı, gəlir hesabatı (income statement) əvəzinə mənfəət-zərər hesabatı və pul vəsaitlərinin hərəkəti hesabatı (cash flow statement) əvəzinə pul vəsaitlərinin hərəkəti hesabatı.

English:

Exceptional Items

Exceptional items are material items of income and expense of such size, nature, or incidence that their disclosure is necessary to explain the entity's performance.

The accounting treatment for exceptional items is as follows:

Include the item in the standard statement of profit or loss line.

Disclose the nature and amount in the notes.

In some cases, it may be more appropriate to show the item separately on the face of the statement of profit or loss.

Examples of exceptional items include:

1. Write-down of inventories to net realisable value (NRV).

2. Impairment of property, plant, and equipment.

3. Restructuring costs.

4. Gains/losses on disposal of non-current assets.

5. Discontinued operations.

6. Litigation settlements.

7. Reversals of provisions.

Azərbaycan dilində:

Fövqəladə Maddələr

Fövqəladə maddələr, müəssisənin performansını izah etmək üçün açıqlanması zəruri olan, ölçüsü, təbiəti və ya təsiri baxımından əhəmiyyətli gəlir və xərclər maddələridir.

Fövqəladə maddələrin mühasibat uçotu aşağıdakı kimi həyata keçirilir:

Maddəni standart mənfəət-zərər hesabatı sətirinə daxil edin.

Qeydlərdə maddənin təbiətini və məbləğini açıqlayın.

Bəzi hallarda, maddəni mənfəət-zərər hesabatının üzərində ayrıca göstərmək daha məqsədəuyğun ola bilər.

Fövqəladə maddələrə misallar:

1. Ehtiyatların xalis realizasiya dəyərinə (NRV) qədər yazılması.

2. Əmlak, avadanlıq və qurğuların dəyərinin aşağı düşməsi.

3. Yenidən qurma xərcləri.

4. Uzunmüddətli aktivlərin satışından əldə edilən qazanc/zərər.

5. Dayandırılmış əməliyyatlar.

6. Məhkəmə müqavilələri.

7. Ehtiyatların geri qaytarılması.

English:

Statement of Financial Position

A recommended format is as follows:

XYZ: Statement of Financial Position as at 31 December 20X8

Assets

1. Non-current assets:

2. Property, plant, and equipment: X

3. Investments: X

4. Intangibles: X

Current assets:

1. Inventories: X

2. Trade receivables: X

3. Cash and cash equivalents: X

4. Asset held for sale: X

• Total assets: X

Equity and Liabilities

1. Capital and reserves:

2. Share capital: X

3. Retained earnings: X

4. Other components of equity: X

• Total equity: X

Non-current liabilities:

1. Long-term borrowings: X

2. Deferred tax: X

Current liabilities:

1. Trade and other payables: X

2. Short-term borrowings: X

3. Current tax payable: X

4. Short-term provisions: X

• Total equity and liabilities: X

Notes:

• IAS 1 requires an asset or liability to be classified as current if:

1. It will be settled within 12 months of the reporting date, or

2. It is part of the entity's normal operating cycle.

• Within the equity section of the statement of financial position, other components of equity include:

1. Revaluation surplus

2. Share premium

3. Investment reserve (see financial instruments, Chapter 12).

Azerbaijani Version:

Maliyyə vəziyyəti hesabatı

Tövsiyə olunan format aşağıdakı kimidir:

XYZ: 31 Dekabr 20X8 tarixinə maliyyə vəziyyəti hesabatı

• Aktivlər

1. Uzunmüddətli aktivlər:

2. Əmlak, avadanlıq və texnika: X

3. İnvestisiyalar: X

4. Qeyri-maddi aktivlər: X

• Cari aktivlər:

1. Ehtiyatlar: X

2. Ticarət alacaqları: X

3. Nağd pul və nağd pul ekvivalentləri: X

4. Satışa hazır aktivlər: X

• Ümumi aktivlər: X

• Kapital və öhdəliklər

• Kapital və ehtiyatlar:

1. Səhm kapitalı: X

2. Bölüşdürülməmiş mənfəət: X

3. Kapitalın digər komponentləri: X

• Ümumi kapital: X

• Uzunmüddətli öhdəliklər:

1. Uzunmüddətli borclar: X

2. Təxirə salınmış vergi: X

• Cari öhdəliklər:

1. Ticarət və digər öhdəliklər: X

2. Qısamüddətli borclar: X

3. Cari vergi öhdəlikləri: X

4. Qısamüddətli ehtiyatlar: X

• Ümumi kapital və öhdəliklər: X

Qeydlər:

• IAS 1 standartına görə, aktiv və ya öhdəlik aşağıdakı hallarda cari kimi təsnif edilir:

1. Hesabat tarixindən 12 ay ərzində ödəniləcəksə, və ya

2. Təşkilatın normal fəaliyyət dövrünün bir hissəsidirsə.

• Maliyyə vəziyyəti hesabatının kapital bölməsində kapitalın digər komponentlərinə aşağıdakılar daxildir:

1. Yenidən qiymətləndirmə ehtiyatı

2. Səhm üstü

3. İnvestisiya ehtiyatı (maliyyə instrumentləri, Fəsil 12-ə baxın).

English Version:

• Statement of Changes in Equity (SOCIE)

The statement of changes in equity provides a summary of all changes in equity arising from transactions with owners in their capacity as owners. This includes the effect of share issues and dividends. Other non-owner changes in equity, such as comprehensive income, are disclosed in aggregate only.

XYZ Group

Statement of Changes in Equity for the Year Ended 31 December 20X8

• Components of Equity:

1. Share capital

2. Share premium

3. Revaluation surplus

4. Retained earnings

• Total equity

Balances and Adjustments:

• Balance at 31 December 20X7: X (Share capital), X (Share premium), X (Revaluation surplus), X (Retained earnings), X (Total equity).

• Prior year adjustment (IAS 8, see Chapter 8): (X) (Share capital), (X) (Share premium), (X) (Revaluation surplus), (X) (Retained earnings), (X) (Total equity).

• Restated balance: X (Share capital), X (Share premium), X (Revaluation surplus), X (Retained earnings), X (Total equity).

Transactions During the Year:

• Dividends: (X) (Retained earnings), (X) (Total equity).

• Issue of share capital: X (Share capital), X (Share premium), X (Total equity).

• Total comprehensive income: X (Revaluation surplus), X (Retained earnings), X (Total equity).

• Transfer to retained earnings (see Chapter 2): (X) (Revaluation surplus), X (Retained earnings), – (Total equity).

• Balance at 31 December 20X8:

1. Share capital: X

2. Share premium: X

3. Revaluation surplus: X

4. Retained earnings: X

• Total equity: X

Azerbaijani Version:

• Kapital Dəyişiklikləri Hesabatı (SOCIE)

Kapital dəyişiklikləri hesabatı, sahibkarlarla sahibkar kimi əlaqəli əməliyyatlardan yaranan kapital dəyişikliklərinin xülasəsini təqdim edir. Bu, səhm buraxılışları və dividendlərin təsirini daxil edir. Digər sahibkar olmayan kapital dəyişiklikləri, məsələn, qapsamlı gəlir, yalnız ümumi şəkildə açıqlanır.

XYZ Qrupu

31 Dekabr 20X8-ci il üçün Kapital Dəyişiklikləri Hesabatı

• Kapitalın Komponentləri:

1. Səhm kapitalı

2. Səhm üstü

3. Yenidən qiymətləndirmə ehtiyatı

4. Bölüşdürülməmiş mənfəət

• Ümumi kapital

• Balanslar və Düzəlişlər:

• 31 Dekabr 20X7-ci il tarixinə balans: X (Səhm kapitalı), X (Səhm üstü), X (Yenidən qiymətləndirmə ehtiyatı), X (Bölüşdürülməmiş mənfəət), X (Ümumi kapital).

• Əvvəlki ilin düzəlişi (IAS 8, Fəsil 8-ə baxın): (X) (Səhm kapitalı), (X) (Səhm üstü), (X) (Yenidən qiymətləndirmə ehtiyatı), (X) (Bölüşdürülməmiş mənfəət), (X) (Ümumi kapital).

• Düzəliş edilmiş balans: X (Səhm kapitalı), X (Səhm üstü), X (Yenidən qiymətləndirmə ehtiyatı), X (Bölüşdürülməmiş mənfəət), X (Ümumi kapital).

• İl ərzində baş verən əməliyyatlar:

• Dividendlər: (X) (Bölüşdürülməmiş mənfəət), (X) (Ümumi kapital).

• Səhm kapitalının buraxılışı: X (Səhm kapitalı), X (Səhm üstü), X (Ümumi kapital).

• Ümumi qapsamlı gəlir: X (Yenidən qiymətləndirmə ehtiyatı), X (Bölüşdürülməmiş mənfəət), X (Ümumi kapital).

Bölüşdürülməmiş mənfəətə köçürmə (Fəsil 2-ə baxın): (X) (Yenidən qiymətləndirmə ehtiyatı), X (Bölüşdürülməmiş mənfəət), – (Ümumi kapital).

• 31 Dekabr 20X8-ci il tarixinə balans:

1. Səhm kapitalı: X

2. Səhm üstü: X

3. Yenidən qiymətləndirmə ehtiyatı: X

4. Bölüşdürülməmiş mənfəət: X

• Ümumi kapital: X 

English Version:

Statement of Profit or Loss and Other Comprehensive Income

Total comprehensive income is the realised profit or loss for the period, plus other comprehensive income.

Other comprehensive income (OCI) includes income and expenses that are not recognised in profit or loss (i.e., they are recorded in reserves rather than as an element of the realised profit for the period).

 For the purposes of FR, other comprehensive income includes:

1. Any change in the revaluation of non-current assets (IAS 16, covered in Chapter 2).

2. Fair value through other comprehensive income financial assets (IFRS 9, covered in Chapter 9).

Presentation of Other Comprehensive Income:

The amendments to IAS 1 (revised) change how items of OCI are presented in the financial statements – they do not change which items should be presented in OCI. In principle, items of OCI must be classified as follows:

Items that might be reclassified (or recycled) to profit or loss in subsequent accounting periods:

1. Foreign exchange gains and losses arising on translation of a foreign operation (IAS 21) (not on FR syllabus).

2. Effective parts of cash flow hedging arrangements (IAS 39) (not on FR syllabus).

3. Remeasurement of debt instruments designated to be classified as fair value through OCI (IFRS 9, Chapter 9).

Items that will not be reclassified (or recycled) to profit or loss in subsequent accounting periods:

1. Changes in revaluation surplus (IAS 16, Chapter 2 & IAS 38, Chapter 3).

2. Remeasurement of equity instruments designated to be classified as fair value through OCI (IFRS 9, Chapter 9).

IAS 1 Presentation of Financial Statements requires that you prepare either:

1. A statement of profit or loss and other comprehensive income showing total comprehensive income, or

2. A statement of profit or loss showing the realised profit or loss for the period PLUS a statement showing other comprehensive income.

Statement of Profit or Loss and Other Comprehensive Income:

A recommended format is as follows:

XYZ: Statement of Profit or Loss and Other Comprehensive Income for the Year Ended 31 December 20X8

• Revenue: X

1. Cost of sales: (X)

• Gross profit: X

1. Distribution costs: (X)

2. Administrative expenses: (X)

• Profit from operations: X

1. Finance costs: (X)

2. Investment income: X

• Profit before tax: X

1. Income tax expense: (X)

• Profit for the year: X

• Other comprehensive income:

1. Gain/loss on revaluation (IAS 16): X

2. Gain/loss on fair value through other comprehensive income financial assets (IFRS 9): X

• Total comprehensive income for the year: X

Azerbaijani Version:

Mənfəət və Zərər və Digər Qapsamlı Gəlir Hesabatı

Ümumi qapsamlı gəlir, dövr üçün realaşdırılmış mənfəət və ya zərər üstünə digər qapsamlı gəlirin əlavə edilməsidir.

Digər qapsamlı gəlir (OCI), mənfəət və zərər hesabatında tanınmayan gəlir və xərcləri əhatə edir (yəni, onlar ehtiyatlarda qeyd olunur, dövr üçün realaşdırılmış mənfəətin bir elementi kimi deyil). 

FR üçün digər qapsamlı gəlir aşağıdakıları əhatə edir:

1. Uzunmüddətli aktivlərin yenidən qiymətləndirilməsində dəyişikliklər (IAS 16, Fəsil 2-də əhatə olunub).

2. Digər qapsamlı gəlir vasitəsilə ədalətli dəyər maliyyə aktivləri (IFRS 9, Fəsil 9-da əhatə olunub).

Digər Qapsamlı Gəlirin Təqdimatı:

IAS 1 (yenidən nəzərdən keçirilmiş) dəyişiklikləri, OCI maddələrinin maliyyə hesabatlarında necə təqdim olunacağını dəyişdirir – hansı maddələrin OCI-də təqdim olunacağını dəyişdirmir. Prinsipcə, OCI maddələri aşağıdakı kimi təsnif edilməlidir:

Sonrakı uçot dövrlərində mənfəət və ya zərərə yenidən təsnif edilə biləcək (və ya geri qaytarıla biləcək) maddələr:

1. Xarici əməliyyatın tərcüməsindən yaranan valyuta məzənnəsi qazancı və ya itkiləri (IAS 21) (FR proqramında deyil).

2. Nağd axınının hedcinq təşkilatlarının effektiv hissələri (IAS 39) (FR proqramında deyil).

3. Digər qapsamlı gəlir vasitəsilə ədalətli dəyər kimi təsnif edilmiş borc alətlərinin yenidən ölçülməsi (IFRS 9, Fəsil 9).

Sonrakı uçot dövrlərində mənfəət və ya zərərə yenidən təsnif edilməyəcək (və ya geri qaytarılmayacaq) maddələr:

1. Yenidən qiymətləndirmə ehtiyatında dəyişikliklər (IAS 16, Fəsil 2 və IAS 38, Fəsil 3).

2. Digər qapsamlı gəlir vasitəsilə ədalətli dəyər kimi təsnif edilmiş kapital alətlərinin yenidən ölçülməsi (IFRS 9, Fəsil 9).

IAS 1 Maliyyə Hesabatlarının Təqdimatı ya aşağıdakılardan birini hazırlamağı tələb edir:

1. Ümumi qapsamlı gəliri göstərən mənfəət və zərər və digər qapsamlı gəlir hesabatı, və ya

2. Dövr üçün realaşdırılmış mənfəət və ya zərəri göstərən mənfəət və zərər hesabatı ÜSTƏLƏ digər qapsamlı gəliri göstərən hesabat.

Mənfəət və Zərər və Digər Qapsamlı Gəlir Hesabatı:

Tövsiyə olunan format aşağıdakı kimidir:

XYZ: 31 Dekabr 20X8-ci il üçün Mənfəət və Zərər və Digər Qapsamlı Gəlir Hesabatı

• Gəlir: X

1. Satışın dəyəri: (X)

• Ümumi mənfəət: X

1. Paylanma xərcləri: (X)

2. İnzibati xərclər: (X)

• Əməliyyat mənfəəti: X

1. Maliyyə xərcləri: (X)

2. İnvestisiya gəliri: X

Vergidən əvvəlki mənfəət: X

1. Gəlir vergisi xərcləri: (X)

İlin mənfəəti: X

Digər qapsamlı gəlir:

1. Yenidən qiymətləndirmədə qazanc/zərər (IAS 16): X

2. Digər qapsamlı gəlir vasitəsilə ədalətli dəyər maliyyə aktivlərində qazanc/zərər (IFRS 9): X

İlin ümumi qapsamlı gəliri: X

English Version:

Alternative Presentation:

Statement of Profit or Loss Plus Statement of Comprehensive Income

A recommended format for the statement of profit or loss is as follows:

XYZ: Statement of Profit or Loss for the Year Ended 31 December 20X8

• Revenue: X

1. Cost of sales: (X)

• Gross profit: X

1. Distribution costs: (X)

2. Administrative expenses: (X)

Profit from operations: X

1. Finance costs: (X)

2. Investment income: X

Profit before tax: X

1. Income tax expense: (X)

Profit for the year: X

A recommended format for the presentation of other comprehensive income is:

XYZ: Statement of Other Comprehensive Income for the Year Ended 31 December 20X8

• Profit for the year: X

• Other comprehensive income:

1. Gain/loss on property revaluation: X

2. Gain/loss on fair value through other comprehensive income financial assets: X

• Total comprehensive income for the year: X

Azerbaijani Version:

Alternativ Təqdimat:

Mənfəət və Zərər Hesabatı ÜSTƏLƏ Digər Qapsamlı Gəlir Hesabatı

Mənfəət və zərər hesabatı üçün tövsiyə olunan format aşağıdakı kimidir:

XYZ: 31 Dekabr 20X8-ci il üçün Mənfəət və Zərər Hesabatı

• Gəlir: X

1. Satışın dəyəri: (X)

• Ümumi mənfəət: X

1. Paylanma xərcləri: (X)

2. İnzibati xərclər: (X)

• Əməliyyat mənfəəti: X

1. Maliyyə xərcləri: (X)

2. İnvestisiya gəliri: X

• Vergidən əvvəlki mənfəət: X

1. Gəlir vergisi xərcləri: (X)

İlin mənfəəti: X

Digər qapsamlı gəlirin təqdimatı üçün tövsiyə olunan format aşağıdakı kimidir:

XYZ: 31 Dekabr 20X8-ci il üçün Digər Qapsamlı Gəlir Hesabatı

• İlin mənfəəti: X

• Digər qapsamlı gəlir:

1. Əmlakın yenidən qiymətləndirilməsində qazanc/zərər: X

2. Digər qapsamlı gəlir vasitəsilə ədalətli dəyər maliyyə aktivlərində qazanc/zərər: X

• İlin ümumi qapsamlı gəliri: X

English Version:

2. Introduction to Published Accounts

The following questions enable preparation of published accounts utilizing knowledge gained at Financial Accounting (FA). In order to be able to complete an FR published accounts question, these basic preparation techniques must be followed, and the accounting standards in Chapters 2–15 must first be learned.

Example 1 – Published Accounts

The following information has been extracted from the books of Picklette for the year to 31 March 20X9.

Financial Data (in $000):

• Administrative expenses: 170

• Interest paid: 5

• Called-up share capital (ordinary shares of $1 each): 200

• Dividend: 6

• Cash at bank and in hand: 9

• Income tax (remaining balance from the previous year): 10

• Warranty provision: 90

• Distribution costs: 240

• Land and buildings:

1. At cost (Land 110,000 + Buildings100,000): 210

2. Accumulated depreciation (at 1 April 20X8): 48

• Plant and machinery:

1. At cost: 125

2. Accumulated depreciation (at 1 April 20X8): 75

• Retained earnings (at 1 April 20X8): 270

• 10% Loan note (issued in 20X7): 80

• Purchases: 470

• Sales: 1,300

• Inventory (at 1 April 20X8): 150

• Trade payables: 60

• Trade receivables: 728

Additional Information:

• Inventory at 31 March 20X9 was valued at $250,000.

• Buildings and plant and machinery are depreciated on a straight-line basis (assuming no residual value) at the following rates:

1. Buildings: 5% on cost

2. Plant and machinery: 20% on cost

• There were no purchases or sales of non-current assets during the year to 31 March 20X9.

• The depreciation charges for the year to 31 March 20X9 are to be apportioned as follows:

1. Cost of sales: 60%

2. Distribution costs: 20%

3. Administrative expenses: 20%

• Income taxes for the year to 31 March 20X9 are estimated to be $135,000.

• The 10% loan note was issued on 1 April 20X7 and is repayable five years from that date.

• The year-end provision for warranty claims has been estimated at $75,000. Warranty costs are charged to administrative expenses.

Required:

Prepare Picklette’s statement of profit or loss for the year to 31 March 20X9 and a statement of financial position as at that date.

Solution:

Picklette: Statement of Profit or Loss for the Year Ended 31 March 20X9 (in $000):

• Revenue: 1,300

• Cost of sales: (470 + 150 (Opening Inventory) – 250 (Closing Inventory) + (60% × 30 (W1))): (388)

• Gross profit: 912

• Distribution costs: (240 + (20% × 30 (W1))): (246)

• Administrative expenses: (170 + (20% × 30 (W1)) + 15 (Warranty)): (161)

• Profit from operations: 505

• Finance costs: (80 × 10%): (8)

• Profit before tax: 497

Income tax: (135 + 10): (145)

Profit for the year: 352

Azerbaijani Version:

2. Nəşr Olunmuş Hesabatların Girişi

Aşağıdakı suallar, Maliyyə Uçotu (FA) zamanı əldə edilmiş biliklərdən istifadə edərək nəşr olunmuş hesabatların hazırlanmasına imkan yaradır. FR nəşr olunmuş hesabat sualını tamamlamaq üçün bu əsas hazırlıq üsullarına əməl edilməli və əvvəlcə 2-15-ci fəsillərdəki uçot standartları öyrənilməlidir.

Nümunə 1 – Nəşr Olunmuş Hesabatlar

Aşağıdakı məlumat Picklette şirkətinin 31 Mart 20X9-cu il üçün kitablarından çıxarılmışdır.

Maliyyə Məlumatları ($000 ilə):

• İnzibati xərclər: 170

• Ödənilmiş faiz: 5

• Çağırılmış səhm kapitalı (hər biri $1 olan adi səhmlər): 200

• Dividend: 6

• Bankda və əldə nağd pul: 9

• Gəlir vergisi (əvvəlki ildən qalan qalıq): 10

• Zəmanət ehtiyatı: 90

• Paylanma xərcləri: 24

• Torpaq və binalar:

1. Dəyəri (Torpaq 110,000 + Binalar100,000): 210

2. Yığılmış amortizasiya (1 Aprel 20X8 tarixinə): 48

• Zavod və maşınlar:

1. Dəyəri: 125

2. Yığılmış amortizasiya (1 Aprel 20X8 tarixinə): 75

• Bölüşdürülməmiş mənfəət (1 Aprel 20X8 tarixinə): 270

• 10% İstiqraz (20X7-ci ildə buraxılıb): 80

• Alışlar: 470

• Satışlar: 1,300

• Ehtiyat (1 Aprel 20X8 tarixinə): 150

• Ticarət kreditorları: 60

• Ticarət debitorları: 728

Əlavə Məlumat:

• 31 Mart 20X9 tarixinə ehtiyat $250,000 qiymətləndirilib.

• Binalar və zavod-maşınlar düz xətt üsulu ilə (qalıq dəyər olmadan) aşağıdakı dərəcələrlə amortizasiya olunur:

1. Binalar: Dəyərin 5%-i

2. Zavod-maşınlar: Dəyərin 20%-i

• 31 Mart 20X9-cu ilə qədər olan il ərzində uzunmüddətli aktivlərin alışı və ya satışı olmayıb.

• 31 Mart 20X9-cu il üçün amortizasiya xərcləri aşağıdakı kimi bölüşdürülür:

1. Satışın dəyəri: 60%

2. Paylanma xərcləri: 20%

3. İnzibati xərclər: 20%

• 31 Mart 20X9-cu il üçün gəlir vergisi $135,000 təxmin edilib.

• 10% istiqraz 1 Aprel 20X7-ci ildə buraxılıb və bu tarixdən beş il sonra ödəniləcək.

• İlin sonu üçün zəmanət iddiaları üçün ehtiyat $75,000 təxmin edilib. Zəmanət xərcləri inzibati xərclərə aid edilir.

Tələb olunur:

Picklette şirkətinin 31 Mart 20X9-cu il üçün mənfəət və zərər hesabatını və həmin tarixə maliyyə vəziyyəti hesabatını hazırlayın.

Həll:

Picklette: 31 Mart 20X9-cu il üçün Mənfəət və Zərər Hesabatı ($000 ilə):

Gəlir: 1,300

Satışın dəyəri: (470 + 150 (Açılış ehtiyatı) – 250 (Bağlanış ehtiyatı) + (60% × 30 (W1))): (388)

Ümumi mənfəət: 912

Paylanma xərcləri: (240 + (20% × 30 (W1))): (246)

İnzibati xərclər: (170 + (20% × 30 (W1)) + 15 (Zəmanət)): (161)

Əməliyyat mənfəəti: 505

Maliyyə xərcləri: (80 × 10%): (8)

Vergidən əvvəlki mənfəət: 497

Gəlir vergisi: (135 + 10): (145)

İlin mənfəəti: 352

English Version:

Statement of Financial Position (in $000):

• Non-current assets:

1. Property, plant, and equipment (W1): 182

• Current assets:

1. Inventory: 250

2. Receivables: 728

3. Bank: 9

• Total current assets: 987

• Total assets: 1,169

• Equity:

1. Share capital: 200

2. Retained earnings (W2): 616

• Total equity: 816

• Non-current liabilities:

1. Loan: 80

2. Provision for warranties (90 (TB) – 15): 75

• Total non-current liabilities: 155

• Current liabilities:

1. Payables (60 + 3 (accrued interest)): 63

2. Tax liability: 135

• Total current liabilities: 198

• Total equity and liabilities: 1,169

Azerbaijani Version:

Maliyyə Vəziyyəti Hesabatı ($000 ilə):

• Uzunmüddətli aktivlər:

1. Əmlak, avadanlıq və texnika (W1): 182

• Cari aktivlər:

1. Ehtiyat: 250

2. Debitorlar: 728

3. Bank: 9

• Ümumi cari aktivlər: 987

• Ümumi aktivlər: 1,169

• Kapital:

1. Səhm kapitalı: 200

2. Bölüşdürülməmiş mənfəət (W2): 616

• Ümumi kapital: 816

• Uzunmüddətli öhdəliklər:

1. Kredit: 80

2. Zəmanət ehtiyatı (90 (TB) – 15): 75

• Ümumi uzunmüddətli öhdəliklər: 155

Cari öhdəliklər:

1. Kreditorlar (60 + 3 (hesablanmış faiz)): 63

2. Vergi öhdəliyi: 135

• Ümumi cari öhdəliklər: 198

• Ümumi kapital və öhdəliklər: 1,169

English Version:

Working 1: Property, Plant, and Equipment (in $000):

• Land:

1. Cost b/f: 110

2. Depreciation b/f: –

3. Charge: –

4. Carrying amount c/f: 110

• Buildings:

1. Cost b/f: 100

2. Depreciation b/f: (48)

3. Charge (5% of cost): (5)

4. Carrying amount c/f: 47

• Plant and Machinery:

1. Cost b/f: 125

2. Depreciation b/f: (75)

3. Charge (20% of cost): (25)

4. Carrying amount c/f: 25

• Total:

1. Cost b/f: 335

2. Depreciation b/f: (123)

3. Charge: (30)

4. Carrying amount c/f: 182

Working 2: Retained Earnings (in $000):

1. Retained earnings b/f: 270

2. Profit for the year: 352

3. Dividends: (6)

4. Retained earnings c/f: 616

Azerbaijani Version:

İş 1: Əmlak, Avadanlıq və Texnika ($000 ilə):

• Torpaq:

1. Açılış dəyəri: 110

2. Açılış amortizasiyası: –

3. Amortizasiya xərcləri: –

4. Bağlanış daşıyıcı dəyəri: 110

Binalar:

1. Açılış dəyəri: 100

2. Açılış amortizasiyası: (48)

3. Amortizasiya xərcləri (dəyərin 5%-i): (5)

4. Bağlanış daşıyıcı dəyəri: 47

• Zavod və Maşınlar:

1. Açılış dəyəri: 125

2. Açılış amortizasiyası: (75)

3. Amortizasiya xərcləri (dəyərin 20%-i): (25)

4. Bağlanış daşıyıcı dəyəri: 25

• Ümumi:

1. Açılış dəyəri: 335

2. Açılış amortizasiyası: (123)

3. Amortizasiya xərcləri: (30)

4. Bağlanış daşıyıcı dəyəri: 182

İş 2: Bölüşdürülməmiş Mənfəət ($000 ilə):

1. Açılış bölüşdürülməmiş mənfəət: 270

2. İlin mənfəəti: 352

3. Dividendlər: (6)

4. Bağlanış bölüşdürülməmiş mənfəət: 616

English Version:

Trial Balance of Arran as at 31 March 20X7 (in $000):

• Debit Side:

1. Administration expenses: 250

2. Distribution costs: 295

3. Dividend paid: 27

4. Cash at bank and in hand: 3

5. Receivables: 233

6. Interest paid: 25

7. Land and buildings at cost (land 380, buildings 100): 480

8. Plant and machinery at cost: 400

9. Purchases: 1,260

10. Inventory at 1 April 20X6: 140

Credit Side:

1. Share capital ($1): 270

2. Share premium: 80

3. Revaluation surplus: 20

4. Dividends received: 15

5. Interest received: 1

6. Land and buildings: accumulated depreciation: 30

7. Plant and machinery: accumulated depreciation: 170

8. Retained earnings account (at 1 April 20X6): 235

9. Sales: 2,165

10. Trade payables: 27

11. Bank loan: 100

Total Debit: 3,113

Total Credit: 3,113

Azerbaijani Version:

Arran Şirkətinin 31 Mart 20X7-ci il Tarixinə Olan Balansı ($000 ilə):

• Debet Tərəfi:

1. İnzibati xərclər: 250

2. Paylanma xərcləri: 295

3. Ödənilmiş dividendlər: 27

4. Bankda və əldə nağd pul: 3

5. Debitorlar: 233

6. Ödənilmiş faiz: 25

7. Torpaq və binaların dəyəri (torpaq 380, binalar 100): 480

8. Zavod-maşınların dəyəri: 400

9. Alışlar: 1,260

10. 1 Aprel 20X6 tarixinə ehtiyat: 140

• Kredit Tərəfi:

1. Səhm kapitalı ($1): 270

2. Səhm üstü: 80

3. Yenidən qiymətləndirmə ehtiyatı: 20

4. Alınmış dividendlər: 15

5. Alınmış faiz: 1

6. Torpaq və binalar: yığılmış amortizasiya: 30

7. Zavod-maşınlar: yığılmış amortizasiya: 170

8. Bölüşdürülməmiş mənfəət hesabı (1 Aprel 20X6 tarixinə): 235

9. Satışlar: 2,165

10. Ticarət kreditorları: 27

11. Bank krediti: 100

Ümumi Debet: 3,113

Ümumi Kredit: 3,113

English Version:

Additional Information:

• Inventory at 31 March 20X7:

1. Valued at a cost of $95,000.

2. Included in this balance were goods that had cost 15,000.These goods had become damaged during the year and it is considered that the goods could be sold for 5,500, less commission of $500.

• Depreciation for the year to 31 March 20X7:

1. Buildings: 5% on cost (straight-line method).

2. Plant and machinery: 30% on carrying amount (reducing balance method).

3. Depreciation is to be charged against cost of sales.

• Revaluation of Land:

1. Land is to be revalued upwards by $100,000.

• Income Tax:

1. Income tax of $165,000 is to be provided for the year to 31 March 20X7.

• Bank Loan:

1. The bank loan is repayable in five years' time.

Azerbaijani Version:

Əlavə Məlumat:

• 31 Mart 20X7-ci il tarixinə ehtiyat:

1. Dəyəri $95,000 olaraq qiymətləndirilib.

2. Bu balansda dəyəri  15,000 olan mallar daxildir .Bu mallar il ərzində zədələnib və malların 5,500-a satıla biləcəyi, $500 komissiya çıxılmaqla, nəzərə alınıb.

• 31 Mart 20X7-ci il üçün amortizasiya:

1. Binalar: Dəyərin 5%-i (düz xətt üsulu).

2. Zavod-maşınlar: Daşıyıcı dəyərin 30%-i (azalan qalıq üsulu).

3. Amortizasiya satışın dəyərinə aid edilir.

• Torpağın yenidən qiymətləndirilməsi:

1. Torpaq $100,000 artıq qiymətləndirilir.

• Gəlir Vergisi:

1. 31 Mart 20X7-ci il üçün $165,000 gəlir vergisi ayrılıb.

• Bank krediti:

1. Bank krediti beş il müddətinə ödəniləcək.

İlk olaraq, Mənfəət və Zərər Hesabatını hazırlayaq:

Addım 1.1: Satışların Maya Dəyərini hesablayaq:

İlin əvvəlinə olan mal qalığı: $140,000

Alışlar: $1,260,000

İlin sonuna olan mal qalığı: $95,000 (zədələnmiş malların dəyəri düzəldilməlidir)

Zədələnmiş malların düzəlişi: $15,000 - $5,000 (satış qiyməti - komissiya) = $10,000

Düzəldilmiş son mal qalığı: $85,000

Amortizasiya xərcləri:

Binalar: $100,000 × 5% = $5,000

Avadanlıq: ($400,000 - $170,000) × 30% = $69,000

Satışların Maya Dəyəri = $140,000 + $1,260,000 - $85,000 + $5,000 + $69,000 = $1,389,000

Addım 1.2: Ümumi Mənfəəti hesablayaq:

Satışlar: $2,165,000

Çıxılsın: Satışların Maya Dəyəri: ($1,389,000)

Ümumi Mənfəət = $776,000

Addım 1.3: Əməliyyat mənfəətini hesablayaq:

Ümumi Mənfəət: $776,000

Çıxılsın: İnzibati xərclər: ($250,000)

Çıxılsın: Satış xərcləri: ($295,000)

Əməliyyat mənfəəti = $231,000

Addım 1.4: Vergidən əvvəlki mənfəəti hesablayaq:

Əməliyyat mənfəəti: $231,000

Əlavə: Alınan dividendlər: $15,000

Əlavə: Alınan faizlər: $1,000

Çıxılsın: Ödənilən faizlər: ($25,000)

Vergidən əvvəlki mənfəət = $222,000

Addım 1.5: Xalis mənfəəti hesablayaq:

Vergidən əvvəlki mənfəət: $222,000

Çıxılsın: Mənfəət vergisi: ($165,000)

Xalis mənfəət = $57,000

Kapitalda Dəyişikliklər Hesabatını hazırlayaq:

Addım 2.1: İlin əvvəlinə bölüşdürülməmiş mənfəət: $235,000

Əlavə: İlin xalis mənfəəti: $57,000

Çıxılsın: Ödənilmiş dividendlər: ($27,000)

Əlavə: Torpağın yenidən qiymətləndirilməsi: $100,000

İlin sonuna kapital = $365,000

Maliyyə Vəziyyəti Hesabatını (Balans) hazırlayaq:

Uzunmüddətli aktivlər:

Torpaq və binalar: ($480,000 + $100,000 - $35,000) = $545,000

Avadanlıq: ($400,000 - $239,000) = $161,000

Cari aktivlər:

Mal-material ehtiyatları: $85,000

Debitor borcları: $233,000

Pul vəsaitləri: $3,000

Kapital və öhdəliklər:

Nizamnamə kapitalı: $270,000

Emissiya gəliri: $80,000

Yenidən qiymətləndirmə ehtiyatı: $120,000

Bölüşdürülməmiş mənfəət: $265,000

Uzunmüddətli bank krediti: $100,000

Kreditor borcları: $27,000

Vergi öhdəliyi: $165,000

First, let's prepare the Statement of Profit or Loss:

• Step 1.1: Calculate Cost of Sales:

1. Opening inventory: $140,000

2. Purchases: $1,260,000

3. Closing inventory: $95,000 (needs adjustment for damaged goods)

4. Adjustment for damaged goods: $15,000 - $5,000 (selling price - commission) = $10,000

5. Adjusted closing inventory: $85,000

• Depreciation charges:

1. Buildings: $100,000 × 5% = $5,000

2. Plant and machinery: ($400,000 - $170,000) × 30% = $69,000

• Cost of Sales = $140,000 + $1,260,000 - $85,000 + $5,000 + $69,000 = $1,389,000

• Step 1.2: Calculate Gross Profit:

1. Sales: $2,165,000

2. Less: Cost of Sales: ($1,389,000)

3. Gross Profit = $776,000

• Step 1.3: Calculate Operating Profit:

1. Gross Profit: $776,000

2. Less: Administrative expenses: ($250,000)

3. Less: Distribution costs: ($295,000)

4. Operating Profit = $231,000

• Step 1.4: Calculate Profit Before Tax:

1. Operating profit: $231,000

2. Add: Dividends received: $15,000

3. Add: Interest received: $1,000

4. Less: Interest paid: ($25,000)

5. Profit Before Tax = $222,000

• Step 1.5: Calculate Net Profit:

1. Profit before tax: $222,000

2. Less: Income tax: ($165,000)

3. Net Profit = $57,000

Let's prepare the Statement of Changes in Equity:

• Step 2.1: 

1. Opening retained earnings: $235,000

2. Add: Net profit for the year: $57,000

3. Less: Dividends paid: ($27,000)

4. Add: Land revaluation: $100,000

5. Closing equity = $365,000

Let's prepare the Statement of Financial Position (Balance Sheet):

• Non-current assets:

1. Land and buildings: ($480,000 + $100,000 - $35,000) = $545,000

2. Plant and machinery: ($400,000 - $239,000) = $161,000

• Current assets:

1. Inventory: $85,000

2. Receivables: $233,000

3. Cash at bank: $3,000

• Capital and Liabilities:

1. Share capital: $270,000

2. Share premium: $80,000

3. Revaluation surplus: $120,000

4. Retained earnings: $265,000

5. Long-term bank loan: $100,000

6. Trade payables: $27,000

7. Tax liability: $165,000

İlk olaraq, Mənfəət və Zərər Hesabatını hazırlayaq:

• Addım 1.1: Satışların Maya Dəyərini hesablayaq:

1. İlin əvvəlinə olan mal qalığı: $140,000

2. Alışlar: $1,260,000

3. İlin sonuna olan mal qalığı: $95,000 (zədələnmiş malların dəyəri düzəldilməlidir)

4. Zədələnmiş malların düzəlişi: $15,000 - $5,000 (satış qiyməti - komissiya) = $10,000

5. Düzəldilmiş son mal qalığı: $85,000

• Amortizasiya xərcləri:

1. Binalar: $100,000 × 5% = $5,000

2. Avadanlıq: ($400,000 - $170,000) × 30% = $69,000

Satışların Maya Dəyəri = $140,000 + $1,260,000 - $85,000 + $5,000 + $69,000 = $1,389,000

• Addım 1.2: Ümumi Mənfəəti hesablayaq:

1. Satışlar: $2,165,000

2. Çıxılsın: Satışların Maya Dəyəri: ($1,389,000)

3. Ümumi Mənfəət = $776,000

• Addım 1.3: Əməliyyat mənfəətini hesablayaq:

1. Ümumi Mənfəət: $776,000

2. Çıxılsın: İnzibati xərclər: ($250,000)

3. Çıxılsın: Satış xərcləri: ($295,000)

4. Əməliyyat mənfəəti = $231,000

• Addım 1.4: Vergidən əvvəlki mənfəəti hesablayaq:

1. Əməliyyat mənfəəti: $231,000

2. Əlavə: Alınan dividendlər: $15,000

3. Əlavə: Alınan faizlər: $1,000

4. Çıxılsın: Ödənilən faizlər: ($25,000)

5. Vergidən əvvəlki mənfəət = $222,000

• Addım 1.5: Xalis mənfəəti hesablayaq:

1. Vergidən əvvəlki mənfəət: $222,000

2. Çıxılsın: Mənfəət vergisi: ($165,000)

3. Xalis mənfəət = $57,000

Kapitalda Dəyişikliklər Hesabatını hazırlayaq:

• Addım 2.1:

1. İlin əvvəlinə bölüşdürülməmiş mənfəət: $2 35,000

2. Əlavə: İlin xalis mənfəəti: $57,000

3. Çıxılsın: Ödənilmiş dividendlər: ($27,000)

4. Əlavə: Torpağın yenidən qiymətləndirilməsi: $100,000

5. İlin sonuna kapital = $365,000

Maliyyə Vəziyyəti Hesabatını (Balans) hazırlayaq:

• Uzunmüddətli aktivlər:

1. Torpaq və binalar: ($480,000 + $100,000 - $35,000) = $545,000

2. Avadanlıq: ($400,000 - $239,000) = $161,000

• Cari aktivlər:

1. Mal-material ehtiyatları: $85,000

2. Debitor borcları: $233,000

3. Pul vəsaitləri: $3,000

• Kapital və öhdəliklər:

1. Nizamnamə kapitalı: $270,000

2. Emissiya gəliri: $80,000

3. Yenidən qiymətləndirmə ehtiyatı: $120,000

4. Bölüşdürülməmiş mənfəət: $265,000

5. Uzunmüddətli bank krediti: $100,000

6. Kreditor borcları: $27,000

7. Vergi öhdəliyi: $165,000

Not-for-Profit and Public Sector Entities: Comparison of Aims

English Version:

The main aims of not-for-profit and public sector entities are very different from those of profit-oriented entities:

• Profit-Oriented Sector:

1. Financial aim is to make a profit and increase shareholder wealth.

2. Directors are accountable to shareholders.

3. External finance is freely available in the form of loans and share capital.

• Not-for-Profit/Public Sector:

1. Financial aim is to achieve value for money and provide service.

2. Managers are accountable to trustees, the government, or the public.

3. Finance is generally limited to donations and government subsidies.

Qeyri-kommersiya və Dövlət Sektor Təşkilatları: Məqsədlərin Müqayisəsi

Azerbaijani Version:

Qeyri-kommersiya və dövlət sektoru təşkilatlarının əsas məqsədləri, mənfəət əsaslı təşkilatların məqsədlərindən çox fərqlidir:

• Mənfəət Əsaslı Sektor:

1. Maliyyə məqsədi mənfəət əldə etmək və səhmdarların sərvətini artırmaqdır.

2. İdarəçilər səhmdarlara qarşı məsuliyyət daşıyır.

3. Xarici maliyyə, kreditlər və səhm kapitalı şəklində asanlıqla mövcuddur.

• Qeyri-kommersiya/Dövlət Sektoru:

1. Maliyyə məqsədi dəyər əldə etmək və xidmət göstərməkdir.

2. Menecerlər müfəttişlərə, hökumətə və ya ictimaiyyətə qarşı məsuliyyət daşıyır.

3. Maliyyə ümumiyyətlə ianələr və hökumət subsidiyaları ilə məhdudlaşır.

English Version:

• Accounting standards are designed to measure financial performance accurately and consistently, report the financial position accurately and consistently, and account for the directors' stewardship of resources and assets.

• Not-for-profit and public sector organisations have distinctive characteristics. They do not aim to achieve a profit but have to account for their income and costs. These organizations must account for their effectiveness, economy, and efficiency. Interestingly, they do not have to produce financial statements for the public, although in many cases they may choose to do so.

• When it comes to accounting standards, some measurement standards will be relevant to these organizations. These include standards relating to inventory, non-current assets, and leasing. However, other standards that focus purely on reporting, such as earnings per share, will not be as applicable to not-for-profit and public sector entities.

Azerbaijani Version:

• Mühasibat uçotu standartları maliyyə performansını dəqiq və ardıcıl olaraq ölçmək, maliyyə vəziyyətini dəqiq və ardıcıl olaraq hesablamaq, həmçinin rəhbərlərin resurslar və aktivlərin idarə edilməsinə hesabat vermək üçün nəzərdə tutulmuşdur.

• Qeyri-kommersiya və dövlət sektorunun təşkilatları özünəməxsus xüsusiyyətlərə malikdir. Onlar mənfəət əldə etməyi məqsəd qoymurlar, lakin öz gəlir və xərclərini hesablamaq məcburiyyətindədirlər. Bu təşkilatlar öz səmərəliliyini, iqtisadiyyatını və effektivliyini hesablamalıdırlar. Maraqlısı budur ki, onlar ictimaiyyət üçün maliyyə hesabatları tərtib etməyə məcbur deyillər, lakin bir çox hallarda bunu etməyi seçə bilərlər.

• Mühasibat uçotu standartlarına gəldikdə, bəzi ölçü standartları bu təşkilatlar üçün əhəmiyyətli olacaq. Bunlara inventar, qeyri-cari aktivlər və icarə ilə bağlı standartlar daxildir. Bununla belə, yalnız hesabatlılığa fokuslanmış digər standartlar, məsələn, səhm başına gəlir, qeyri-kommersiya və dövlət sektorunun təşkilatları üçün o qədər də uyğun olmayacaq.

Test Your Understanding 2

The following trial balance relates to P at 31 March 20X1:

1. Revenue: 5,300

2. Cost of sales: 1,350

3. Dividends received: 210

4. Administration expenses: 490

5. Distribution costs: 370

6. Interest paid: 190

7. Prepayments: 25

8. Dividends paid: 390

9. Property, plant and equipment: 4,250

10. Short-term investments: 2,700

11. Inventory at 31 March 20X1: 114

12. Trade receivables: 418

13. Cash and cash equivalents: 12

14. Trade payables: 136

15. Long-term loans (repayable 20X9): 1,200

16. Share capital: 1,500

17. Share premium: 800

18. Retained earnings at 31 March 20X0: 1,163

Total: 10,309 – 10,309

The following information should also be taken into account:

1. The tax charge for the year has been estimated at $470,000.

2. The directors declared a final dividend of $270,000 on 3 April 20X1.

Required:

Prepare, in a form suitable for publication, the statement of profit or loss and other comprehensive income, statement of financial position and statement of changes in equity for the year ended 31 March 20X1. 

Anlayışınızı Yoxlayın 2

Aşağıdakı balans 31 Mart 20X1 tarixinə P şirkətinə aiddir:

Gəlir: 5,300

Satışların dəyəri: 1,350

Alınan dividendlər: 210

İdarəetmə xərcləri: 490

Paylama xərcləri: 370

Ödənilmiş faizlər: 190

Ödənişlər (avanslar): 25

Ödənilmiş dividendlər: 390

Əmlak, avadanlıq və qurğular: 4,250

Qısamüddətli investisiyalar: 2,700

31 Mart 20X1 tarixinə ehtiyatlar: 114

Ticarət borcları: 418

Pul vəsaitləri və ekvivalentləri: 12

Ticarət kreditorları: 136

Uzunmüddətli kreditlər (ödəniş tarixi 20X9): 1,200

Səhmlər üzrə kapital: 1,500

Səhmlər üzrə əlavə kapital (premium): 800

31 Mart 20X0 tarixinə yığılmış mənfəət: 1,163

Cəmi: 10,309 – 10,309

Bundan əlavə aşağıdakı məlumatlar nəzərə alınmalıdır:

1. İlin vergi xərci $470,000 olaraq hesablanmışdır.

2. Direktorlar 3 Aprel 20X1 tarixində $270,000 yekun dividend elan etmişlər.

Tələb olunur: 

31 Mart 20X1 tarixində başa çatan il üçün mətbuatda nəşrə yararlı formada mənfəət və digər geniş gəlir bəyannaməsi, maliyyə vəziyyəti bəyannaməsi və kapitalda dəyişikliklər bəyannaməsini hazırlayın.

English Version Solution:

Preparing the Statement of Profit or Loss:

• Step 1: Basic Indicators

1. Revenue: $5,300

2. Cost of sales: ($1,350)

3. Gross profit = $3,950

• Step 2: Operating Expenses

1. Administrative expenses: ($490)

2. Distribution costs: ($370)

3. Operating profit = $3,090

• Step 3: Other Income

1. Dividends received: $210

2. Interest expenses: ($190)

3. Profit before tax = $3,110

• Step 4: Net Profit Calculation

1. Profit before tax: $3,110

2. Income tax: ($470)

3. Net profit = $2,640

Statement of Changes in Equity:

1. Previous year's retained earnings: $1,163

2. Net profit: $2,640

3. Paid dividends: ($390)

4. Declared final dividends: ($270)

5. Final retained earnings = $3,143

Statement of Financial Position:

• Assets:

1. Property, plant and equipment: $4,250

2. Short-term investments: $2,700

3. Inventory: $114

4. Trade receivables: $418

5. Cash and cash equivalents: $12

6. Prepayments: $25

• Total assets = $7,519

• Liabilities and Equity:

1. Long-term loans: $1,200

2. Trade payables: $136

3. Share capital: $1,500

4. Share premium: $800

5. Retained earnings: $3,143

• Total liabilities and equity = $7,519

Azərbaycan dilində həll:

Mənfəət və Zərər Hesabatının Hazırlanması:

• Addım 1: Əsas Göstəricilər

1. Satış gəliri: $5,300

2. Satışların maya dəyəri: ($1,350)

3. Ümumi mənfəət = $3,950

• Addım 2: Əməliyyat Xərcləri

1. İnzibati xərclər: ($490)

2. Satış xərcləri: ($370)

3. Əməliyyat mənfəəti = $3,090

Addım 3: Digər Gəlirlər

1. Alınmış dividendlər: $210

2. Faiz xərcləri: ($190)

3. Vergidən əvvəlki mənfəət = $3,110

• Addım 4: Xalis Mənfəətin Hesablanması

1. Vergidən əvvəlki mənfəət: $3,110

2. Mənfəət vergisi: ($470)

3. Xalis mənfəət = $2,640

Kapitalda Dəyişikliklər Hesabatı:

1. Əvvəlki ilin bölüşdürülməmiş mənfəəti: $1,163

2. Xalis mənfəət: $2,640

3. Ödənilmiş dividendlər: ($390)

4. Elan edilmiş son dividendlər: ($270)

5. Yekun bölüşdürülməmiş mənfəət = $3,143

Maliyyə Vəziyyəti Hesabatı:

• Aktivlər:

1. Əmlak, avadanlıq və təchizat: $4,250

2. Qısamüddətli investisiyalar: $2,700

3. Mal-material ehtiyatları: $114

4. Debitor borcları: $418

5. Pul vəsaitləri: $12

6. Ödənilmiş xərclər: $25

• Cəmi aktivlər = $7,519

• Öhdəliklər və Kapital:

1. Uzunmüddətli kreditlər: $1,200

2. Kreditor borcları: $136

3. Səhmdar kapitalı: $1,500

4. Səhm mükafatı: $800

5. Bölüşdürülməmiş mənfəət: $3,143

• Cəmi öhdəliklər və kapital = $7,519

English Version:

Company Financial Statements and Not-for-Profit/Public Sector Entities

Financial Statements Structure:

• Company Financial Statements:

1. Statement of Financial Position

2. Statement of Changes in Equity

3. Statement of Profit or Loss

4. Statement of Other Comprehensive Income

• Not-for-Profit/Public Sector Entities:

1. Aim: Value for Money

2. Some Accounting Standards May Be Relevant

• Other Comprehensive Income:

1. Income and Expenses Not Recognised in Profit or Loss

2. Revaluation Gains (For Example)

Şirkət Maliyyə Hesabatları və Qeyri-Kommersiya/Dövlət Sektoru Müəssisələri

Maliyyə Hesabatları Strukturu:

• Şirkət Maliyyə Hesabatları:

1. Maliyyə Vəziyyəti Hesabatı

2. Kapitalda Dəyişikliklər Hesabatı

3. Mənfəət və Zərər Hesabatı

4. Digər Məcmu Gəlir Hesabatı

• Qeyri-Kommersiya/Dövlət Sektoru Müəssisələri:

1. Məqsəd: Pul üçün dəyər

2. Bəzi Mühasibat Uçotu Standartları Uyğun Ola Bilər

• Digər Məcmu Gəlir:

1. Mənfəət və Zərərdə Tanınmayan Gəlir və Xərclər

2. Yenidən Qiymətləndirmə Gəliri (Məsələn)

English Version:

Arran: Statement of Profit or Loss and Other Comprehensive Income for the Year Ended 31 March 20X7 (in $000):

• Revenue: 2,165

• Cost of sales (W1): (1,389)

• Gross profit: 776

• Administration expenses: (250)

• Distribution costs: (295)

• Operating profit: 231

• Finance costs: (25)

• Interest receivable: 1

• Investment income: 15

• Profit before tax: 222

• Income tax expense: (165)

• Profit for the year: 57

• Other comprehensive income:

1. Gain on land revaluation: 100

• Total comprehensive income for the year: 157

Arran: Statement of Changes in Equity (in $000):

• Share capital:

1. Balance b/f: 270

2. Balance c/f: 270

• Share premium:

1. Balance b/f: 80

2. Balance c/f: 80

• Revaluation surplus:

1. Balance b/f: 20

2. Gain on land revaluation: 100

3. Balance c/f: 120

• Retained earnings:

1. Balance b/f: 235

2. Profit for the year: 57

3. Dividends: (27)

4. Balance c/f: 265

• Total equity:

1. Balance b/f: 605

2. Total comprehensive income: 157

3. Dividends: (27)

4. Balance c/f: 735

Arran: Statement of Financial Position as at 31 March 20X7 (in $000):

• Non-current assets:

1. Property, plant, and equipment (W2): 706

• Current assets:

1. Inventory: 85

2. Receivables: 233

3. Bank: 3

• Total current assets: 321

• Total assets: 1,027

• Equity:

1. Share capital (from SOCIE): 270

2. Share premium (from SOCIE): 80

3. Revaluation surplus (from SOCIE): 120

4. Retained earnings (from SOCIE): 265

• Total equity: 735

• Non-current liabilities:

1. Bank loan: 100

• Current liabilities:

1. Trade payables: 27

2. Tax liability: 165

• Total current liabilities: 192

• Total equity and liabilities: 1,027

Workings:

(W1) Cost of Sales (in $000):

1. Opening inventory: 140

2. Purchases: 1,260

3. Closing inventory (95 – 10): (85)

4. Depreciation: plant & machinery (W2): 69

5. Depreciation: building (W2): 5

• Total cost of sales: 1,389

(W2) Property, Plant, and Equipment (in $000):

• Land:

1. Cost: 380

2. Revaluation: 100

3. Carrying amount c/f: 480

• Buildings:

1. Cost: 100

2. Accumulated depreciation: (30)

3. Depreciation charge (100 × 5%): (5)

4. Carrying amount c/f: 65

• Plant and Machinery:

1. Cost: 400

2. Accumulated depreciation: (170)

3. Depreciation charge (230 × 30%): (69)

4. Carrying amount c/f: 161

• Total carrying amount c/f: 706

Azerbaijani Version:

Arran: 31 Mart 20X7-ci il üçün Mənfəət və Zərər və Digər Qapsamlı Gəlir Hesabatı ($000 ilə):

• Gəlir: 2,165

• Satışın dəyəri (W1): (1,389)

• Ümumi mənfəət: 776

• İnzibati xərclər: (250)

• Paylanma xərcləri: (295)

• Əməliyyat mənfəəti: 231

• Maliyyə xərcləri: (25)

• Alınacaq faiz: 1

• İnvestisiya gəliri: 15

• Vergidən əvvəlki mənfəət: 222

• Gəlir vergisi xərcləri: (165)

• İlin mənfəəti: 57

Digər qapsamlı gəlir:

Torpağın yenidən qiymətləndirilməsindən qazanc: 100

İlin ümumi qapsamlı gəliri: 157

Arran: Kapital Dəyişiklikləri Hesabatı ($000 ilə):

• Səhm kapitalı:

1. Açılış balansı: 270

2. Bağlanış balansı: 270

• Səhm üstü:

1. Açılış balansı: 80

2. Bağlanış balansı: 80

3. Yenidən qiymətləndirmə ehtiyatı:

4. Açılış balansı: 20

5. Torpağın yenidən qiymətləndirilməsindən qazanc: 100

6. Bağlanış balansı: 120

• Bölüşdürülməmiş mənfəət:

1. Açılış balansı: 235

2. İlin mənfəəti: 57

3. Dividendlər: (27)

4. Bağlanış balansı: 265

• Ümumi kapital:

1. Açılış balansı: 605

2. Ümumi qapsamlı gəlir: 157

3. Dividendlər: (27)

4. Bağlanış balansı: 735

Arran: 31 Mart 20X7-ci il tarixinə Maliyyə Vəziyyəti Hesabatı ($000 ilə):

• Uzunmüddətli aktivlər:

1. Əmlak, avadanlıq və texnika (W2): 706

• Cari aktivlər:

1. Ehtiyat: 85

2. Debitorlar: 233

3. Bank: 3

• Ümumi cari aktivlər: 321

• Ümumi aktivlər: 1,027

• Kapital:

1. Səhm kapitalı (SOCIE-dən): 270

2. Səhm üstü (SOCIE-dən): 80

3. Yenidən qiymətləndirmə ehtiyatı (SOCIE-dən): 120

4. Bölüşdürülməmiş mənfəət (SOCIE-dən): 265

Ümumi kapital: 735

• Uzunmüddətli öhdəliklər:

1. Bank krediti: 100

• Cari öhdəliklər:

1. Ticarət kreditorları: 27

2. Vergi öhdəliyi: 165

• Ümumi cari öhdəliklər: 192

• Ümumi kapital və öhdəliklər: 1,027

Hesablamalar:

(W1) Satışın Dəyəri ($000 ilə):

(W2) Əmlak, Avadanlıq və Texnika ($000 ilə):

• Torpaq:

1. Dəyəri: 380

2. Yenidən qiymətləndirmə: 100

3. Bağlanış daşıyıcı dəyəri: 480

Binalar:

1. Dəyəri: 100

2. Yığılmış amortizasiya: (30)

3. Amortizasiya xərcləri (100 × 5%): (5)

4. Bağlanış daşıyıcı dəyəri: 65

• Zavod-maşınlar:

1. Dəyəri: 400

2. Yığılmış amortizasiya: (170)

3. Amortizasiya xərcləri (230 × 30%): (69)

4. Bağlanış daşıyıcı dəyəri: 161

Ümumi daşıyıcı dəyər: 706

English Version:

P: Statement of Profit or Loss and Other Comprehensive Income for the Year Ended 31 March 20X1 (in $000):

Revenue: 5,300

Cost of sales: (1,350)

Gross profit: 3,950

Distribution costs: (370)

Administration expenses: (490)

Profit from operations: 3,090

Income from investments: 210

Finance costs: (190)

Profit before tax: 3,110

Income tax expense: (470)

Profit for the period: 2,640

Other comprehensive income: –

Total comprehensive income for the period: 2,640

P: Statement of Changes in Equity for the Year Ended 31 March 20X1 (in $000):

• Share capital:

1. Balance at 1 April 20X0: 1,500

2. Balance at 31 March 20X1: 1,500

• Share premium:

1. Balance at 1 April 20X0: 800

2. Balance at 31 March 20X1: 800

Retained earnings:

1. Balance at 1 April 20X0: 1,163

2. Total comprehensive income: 2,640

3. Dividends: (390)

4. Balance at 31 March 20X1: 3,413

Total equity:

1. Balance at 1 April 20X0: 3,463

2. Total comprehensive income: 2,640

3. Dividends: (390)

4. Balance at 31 March 20X1: 5,713

P: Statement of Financial Position as at 31 March 20X1 (in $000):

• Non-current assets:

1. Property, plant, and equipment: 4,250

• Current assets:

1. Inventories: 114

2. Trade receivables: 418

3. Prepayments: 25

4. Investments: 2,700

5. Cash and cash equivalents: 12

Total current assets: 3,269

Total assets: 7,519

Equity and liabilities:

1. Capital and reserves:

2. Issued ordinary share capital: 1,500

3. Share premium: 800

4. Retained earnings: 3,413

• Total equity: 5,713

• Non-current liabilities:

1. Long-term loans: 1,200

2. Current liabilities:

3. Trade payables: 136

4. Income tax: 470

5. Total current liabilities: 606

Total equity and liabilities: 7,519

Azerbaijani Version:

P: 31 Mart 20X1-ci il üçün Mənfəət və Zərər və Digər Qapsamlı Gəlir Hesabatı ($000 ilə):

Gəlir: 5,300

Satışın dəyəri: (1,350)

Ümumi mənfəət: 3,950

Paylanma xərcləri: (370)

İnzibati xərclər: (490)

Əməliyyat mənfəəti: 3,090

İnvestisiya gəliri: 210

Maliyyə xərcləri: (190)

Vergidən əvvəlki mənfəət: 3,110

Gəlir vergisi xərcləri: (470)

Dövr üçün mənfəət: 2,640

Digər qapsamlı gəlir: –

Dövr üçün ümumi qapsamlı gəlir: 2,640

P: 31 Mart 20X1-ci il üçün Kapital Dəyişiklikləri Hesabatı ($000 ilə):

• Səhm kapitalı:

1. 1 Aprel 20X0 tarixinə balans: 1,500

2. 31 Mart 20X1 tarixinə balans: 1,500

• Səhm üstü:

1. 1 Aprel 20X0 tarixinə balans: 800

2. 31 Mart 20X1 tarixinə balans: 800

Bölüşdürülməmiş mənfəət:

1. 1 Aprel 20X0 tarixinə balans: 1,163

2. Ümumi qapsamlı gəlir: 2,640

3. Dividendlər: (390)

4. 31 Mart 20X1 tarixinə balans: 3,413

Ümumi kapital:

1. 1 Aprel 20X0 tarixinə balans: 3,463

2. Ümumi qapsamlı gəlir: 2,640

3. Dividendlər: (390)

4. 31 Mart 20X1 tarixinə balans: 5,713

P: 31 Mart 20X1-ci il tarixinə Maliyyə Vəziyyəti Hesabatı ($000 ilə):

Uzunmüddətli aktivlər:

Əmlak, avadanlıq və texnika: 4,250

• Cari aktivlər:

1. Ehtiyatlar: 114

2. Ticarət debitorları: 418

3. Öncədən ödənişlər: 25

4. İnvestisiyalar: 2,700

5. Nağd pul və nağd pul ekvivalentləri: 12

Ümumi cari aktivlər: 3,269

Ümumi aktivlər: 7,519

Kapital və öhdəliklər:

• Kapital və ehtiyatlar:

1. Buraxılmış adi səhm kapitalı: 1,500

2. Səhm üstü: 800

3. Bölüşdürülməmiş mənfəət: 3,413

Ümumi kapital: 5,713

• Uzunmüddətli öhdəliklər:

Uzunmüddətli kreditlər: 1,200

• Cari öhdəliklər:

1. Ticarət kreditorları: 136

2. Gəlir vergisi: 470

Ümumi cari öhdəliklər: 606

Ümumi kapital və öhdəliklər: 7,519